Karol de Foucault

KAROL DE FOUCAULT (15 WRZEŚNIA 1858 – 1 GRUDNIA 1916)

DZIECIŃSTWO

Wicehrabia Karol de Foucauld urodził się 15 września 1858 r. w katolickiej rodzinie w Strasburgu. 17 września tego roku przyjął sakrament Chrztu św. 13 marca 1864 r. umiera jego matka, a w pięć miesięcy później ojciec. Mały Karol i jego młodsza siostra Maria powierzony zostaje przez rodzinę dziadkowi Karolowi Morlet, pułkownikowi w stanie spoczynku. Kiedy wybucha wojna (1870-71) rodzina chroni się w Bernie. Strata Alzacji-Mozeli na rzecz Cesarstwa Niemieckiego zmusza rodzinę do osiedlenia się w Nancy. Karol ma wówczas 12 lat. 28 kwietnia 1872 r. przyjmuje pierwszą Komunię świętą.

LATA SZKOLNE

W sierpniu 1874 roku zdaje maturę, a w październiku tego roku wstępuje do szkoły Jezuitów w Paryżu na ulicy des Postes. W stolicy uczęszcza jednak stale na spotkania cyganerii literackiej. To środowisko wpływa zasadniczo na jego myśli i kształtuje jego przekonania: młodzieniec odcina się od religii w końcu 1874 r. Wkrótce opuszcza szkołę, wyrzucony z niej w 1876 r. Prowadzi swawolny tryb życia w towarzystwie przypadkowych kolegów. W czerwcu 1876 Karol de Foucault zostaje przyjęty do Akademii Wojsk Lądowych w Saint-Cyr pod Wersalem.

BEZTROSKA MŁODOŚĆ

Począwszy od października 1876 roku jako kadet prowadzi beztroskie życie. 3 lutego 1878 roku umiera jego dziadek i opiekun, pułkownik Morlet. 15 września 1878 roku uzyskuje pełnoletność i wchodzi w posiadanie majątku. W październiku tego roku wstępuje do szkoły kawalerii w Saumur. W dalszym ciągu prowadzi nieuporządkowane życie. Po ukończeniu ze złymi wynikami tej szkoły w 1880 roku udaje się do Setifu w Algierii w randze podporucznika.
W marcu 1881 roku zostaje wydalony z armii za brak dyscypliny i złe prowadzenie. Wchodzi w zatarg z jego hierarchią w związku z jawnym posiadaniem kochanki. Wydalony z armii z powodu swego zachowania w lutym 1881, na swoją prośbę jest do niej na nowo wcielony kilka miesięcy później, kiedy w maju 1881 roku wybucha w Algierii powstanie Bou Amama. Bierze udział w kampanii w południowym Oranie i wsławia się bohaterską postawą, za co zostaje odznaczony. Potem wyjeżdża do Mascara.

PRZEŁOM

Monotonia jego życia skłania go do podjęcia nauki języka arabskiego islamu. To staje się dla niego objawieniem. Przeżywa duchowe zniechęcenie swawolnym życiem.
Spragniony głębszego poznania cywilizacji arabskiej, Karol de Foucault prosi wtedy o urlop. Spotyka się z odmową. Podaje się więc do dymisji w styczniu 1882 dymisjonuje z armii i poświęca się pracy eksploratora Maroka. W tym czasie pragnie także zrehabilitować się w oczach rodziny. W marcu i maju tego roku przygotowuje się do wyprawy do Maroka. Podejmuje podróż do tego kraju, przemierzając pustynię od czerwca 1883 do maja 1884. Musi udawać Izraelitę, ażeby móc podróżować nie wzbudzając ciekawości. Ten wybieg jednak zmusza go kolejnego wysiłku – musi nauczyć się hebrajskiego.

WDZIĘCZNOŚĆ DLA MAROKA

Owocem tej podróży jest pisanie od 25 czerwca 1883 do 23 maja 1884 książki „Reconnaissance au Maroc” („Wdzięczność dla Maroka”). Wielka ilość znakomitych informacji etnologicznych, jakie zbierze przy tej okazji da mu uznanie w postaci złotego medalu Towarzystwa Geograficznego w Paryżu. Podróżnik powraca do Francji. Życie paryskie jednak go nudzi. Ponownie udaje się do Algierii, gdzie zakochuje się w młodej kobiecie, Marie-Marguerite Titre. Jednak nowa podróż po pustyni Magrebu decyduje o jego życiu uczuciowym: wybiera w sposób ostateczny celibat.

„BOŻE MÓJ, JEŚLI ISTNIEJESZ, SPRAW, ABYM CIĘ POZNAŁ”

Od lutego do października 1886 r. przeprowadza się do Paryża na ulicę Miromesnil 50, blisko kościoła pod wezwaniem św. Augustyna. Podczas długich modlitw w tym i innych kościołach powtarza modlitwę: „Boże mój, jeśli istniejesz, spraw, abym Cię poznał”. W swoich religijnych poszukiwaniach interesuje się islamem, ma też zamiar odbycia lekcji religii katolickiej. We wrześniu i październiku 1886 odbywa krótką podróż do Tunezji w celach badawczych. Nagle przerywa podróż i powraca do Paryża. 29 lub 30 października 1886 roku natrafia w kościele św. Augustyna na wikarego ks. Huvelin, z którym podejmuje rozmowy na tematy religijne. Znany jako charyzmatyczny spowiednik ks. Huvelin nakazuje Karolowi natychmiastową spowiedź i przyjęcie Komunii św. Jest to początek trwałego nawrócenia Karola i rozpoczęcia życia wiary. Od tego czasu prowadzony jest duchowo przez ks. Huvelin, który aż do jego śmierci pozostał kierownikiem duchowym Karola. W 1887 roku po raz pierwszy Karol pod wpływem kazania ks. Huvelin spotyka się z ideą życia na ostatnim miejscu. Ten przekonuje go, aby wstąpił do zakonu.

KAROL – TRAPISTA

W lutym 1888 roku ukazuje się „Reconnaissance au Maroc”, Karol jednak nie interesuje się karierą naukową. Podejmuje intensywne życie duchowe. W sierpniu 1888 roku przebywa w klasztorze Trapistów w Fontgombault. Także w sierpniu tego roku odwiedza swoją duchową przewodniczkę Marie de Bondy w zamku La Barre. W końcu listopada 1888 udaje się na pielgrzymkę do Ziemi Świętej. 16 grudnia odwiedza Getsemani i Kalwarię, Boże Narodzenie przeżywa w Betlejem, 5 stycznia odwiedza Nazaret. 14 lutego 1889 roku powraca do Paryża. W kwietniu 1889 roku odbywa rekolekcje w klasztorze benedyktynów w Solesmes, a w maju rekolekcje w klasztorze w Soligny. 6 czerwca czyni osobisty akt poświęcenia się Najświętszemu Sercu Pana Jezusa w bazylice Montmartre. W sierpniu i wrześniu 1889 roku przebywa u Marie de Bondy. W październiku tego roku odbywa rekolekcje w klasztorze Trapistów Matki Bożej Śnieżnej. W listopadzie czyni tak zwany „Wybór”, w którym postanawia iść drogą powołania zakonnego w ukryciu przed światem. 15 stycznia 1890 r. żegna się z rodziną. Nazajutrz, 16 stycznia wstępuje do zakonu Trapistów w klasztorze Matki Bożej Śnieżnej w Masywie Centralnym, gdzie rozpoczyna nowicjat (1890-92) przyjmując imię zakonne Marie-Albéric.
W czerwcu 1890 roku przenosi się ma własną prośbę do ubogiego klasztoru filialnego Matki Bożej Śnieżnej w Akbes w Syrii. W październiku 1890 wysyła prośbę o zwolnienie go z listy członków Towarzystwa Geograficznego. W lipcu 1891 roku dymisjonuje z rangi oficera rezerwy do rangi szeregowego.
Tu pozostaje przez 6 lat. To nowe zakonne życie polega na rozmyślaniu; ponadto mnisi najmują się do prac w polu i przy budowie dróg. Pomimo zastrzeżeń, jakie wyraża on wobec mistrza nowicjatu, Dom Louisa Gonzague, na temat względnego komfortu życia trapistów, składa on 2 lutego 1892 śluby zakonne, przyjmuje tonsurę i przybiera imię brata Marie-Albéric.

PRAGNIENIE PUSTYNI

Bardzo wcześnie jako mnich wypowiada życzenie wyzwolenia się od życia we wspólnocie, aby doświadczyć życia pustelniczego. Jednak spotyka się z odmową i musi wyjechać do Staouéli w Algierii. Dopiero po upływie czasu przełożeni przekonają się o szczególnym powołaniu Karola.
W lipcu 1893 roku pojawiają się pierwsze idee założenia wspólnoty nazaretańskiej, których szkice reguł wysyła do ks. Huvelin 22 września. W kwietniu 1894 roku przeżywa kryzys duchowy pod wpływem obserwacji ubóstwa miejscowej ludności, której poziom życia wydaje mu się o wiele niższy od poziomu życia jego wspólnoty zakonnej. W 1895 roku kontynuuje studia teologiczne. W czerwcu 1896 roku kończy redakcję tekstu pierwszego projektu zgromadzenia zakonnego „Eremitów Najświętszego Serca”. W sierpniu uzyskuje zezwolenie kierownika duchowego na opuszczenia zakonu Trapistów. Przełożony generalny trapistów przekonuje się wkrótce co do osobistego powołania Karola Foucault.
We wrześniu przełożeni zakonni poddają go próbie nakazując odbycie dwuletnich studiów w Rzymie. 30 października przybywa do Rzymu. W listopadzie i grudniu 1896 roku studiuje w Uniwersytecie Gregoriańskim. Między 16 a 23 stycznia 1897 podejmuje akt całkowitego duchowego posłuszeństwa przełożonym we wszystkich postanowieniach dotyczących jego powołania nazaretańskiego. 23 lutego przełożony generalny uznaje autentyczność powołania Karola. 14 lutego zostaje zwolniony z ślubów prostych. Karol składa dwa śluby prywatne: czystości i nie posiadania niczego poza narzędziami potrzebnymi do pracy fizycznej. 24 lutego 1897 roku przybywa po raz drugi do Ziemi Świętej, prowadzi tu od marca 1897 do marca 1900 życie pustelnika. Podejmuje służbę służącego przy klasztorze Klarysek w Nazarecie. Rozmyślanie prowadzi go ku nowej orientacji w życiu duchowym: ku apostolstwu.

PUSTELNIK NAJŚWIĘTSZEGO SERCA JEZUSA

W 1898 odbywa podróże do Jerozolimy i Akces. 28 października tego roku zmienia Regułę św. Benedykta na Regułę św. Augustyna. 20 lutego 1899 powraca do Nazaretu, 10 marca podejmuje decyzję pozostania na zawsze w Nazarecie. Od 19 do 21 maja w czasie rekolekcji kończy nową Regułę Pustelników Najświętszego Serca i Konstytucji Małych Braci Jezusa. W kwietniu 1900 roku podejmuje nieudaną próbę kupienia Góry Błogosławieństw w celu założenia tam pustelni przyszłej wspólnoty. W tym roku odbywa też podróże do Jerozolimy i odwiedza Francję, gdzie spotyka się z najbliższymi i ks. Huvelin. Począwszy od lipca 1900 roku podejmuje ostateczną decyzję przyjęcia sakramentu święceń kapłańskich za namową przełożonej Klarysek z Jerozolimy.

KAPŁAŃSTWO

Pod koniec sierpnia 1900, Karol de Foucault wsiada na statek do Marsylii, dociera do klasztoru Matki Bożej Śnieżnej, gdzie przygotowuje się do kapłaństwa.
We Francji, między październikiem 1900 a majem 1901 roku odbywa serię rekolekcji i przyjmuje kolejne stopnie święceń kapłańskich: 7 października 1900 święcenia mniejsze, 22 grudnia 1900 subdiakonat, 23 marca 1901 diakonat, 9 czerwca 1901 sakrament święceń prezbiteratu. 28 października 1901 przybywa do Beni-Abbes w Algierii, przy granicy Maroka. 30 października, w 15 rocznicę nawrócenia, odprawia pierwszą Mszę w Beni-Abbes (zachodnia Shara). W 1902 roku Karol zajmuje się pracą charytatywną, walczy z niewolnictwem praktykowanym przez miejscową ludność, oraz redaguje Regułę Małych Sióstr. W 1903 roku najpierw planuje udać się do Maroka, z czego rezygnuje na rzecz planów ewangelizacyjnych Tuaregów. W sierpniu 1903 roku zajmuje się rannymi podczas bitwy pod Tanghit. W 1904 roku udaje się w kolumnie żołnierzy do krainy Tuaregów, gdzie pozostaje do stycznia 1905 roku.
Jako kapelan wojskowy ma też styczność z muzułmanami. W 1905, przenosi się w pobliże Tamanrasset, aby szerzyć Ewangelię w Touaregs. Żyjąc dzięki sprzedaży swych rzemieślniczych wyrobów, w swej pustelni, na jednym ze wzniesień Hoggar, bada cywilizację touaregue. Po latach tych badań opublikuje następnie słownik lingwistyczny.
W 1905 i 1906 podróżuje między Beni-Abbes a górami Hoggaru (kraina Tuaregów). 4 grudnia 1906 roku dołącza do niego brat Michał, ale opuszcza go 6 marca 1907 roku.
25 grudnia 1907 r. Karol przeżywa pierwsze od 21 lat Boże Narodzenie bez Mszy, której nie może odprawić z powodu barku ministranta. Na przełomie roku 1907/1908 przeżywa noc ducha i ciężko choruje ocierając się o śmierć. 31 stycznia 1908 otrzymuje jednak dobrą wiadomość: pozwolenie Stolicy Apostolskiej na samotne odprawianie Mszy św.
Między 25 grudnia 1908 a 28 marca 1909 odbywa pierwszą podróż do Francji. Spotyka się z rodziną, księdzem Huvelin, rozmawia z biskupem Viviers o założeniu apostolskiej unii dla świeckich. Potem przybywa po raz trzeci do Tamanrasset.
W maju 1910 umiera biskup Guérin, wikariusz apostolski, jego bezpośredni przełożony, spowiednik i kierownik duchowy. 10 lipca 1910 roku umiera ks. Huvelin. Karol zostaje sam. Rozpoczyna budowę pustelni w górach Hoggaru.
2 stycznia – 3 maja 1911 odbywa drugą podróż do Francji. Po powrocie zajmuje się pracami lingwistycznymi nad językiem tamarek i pracą wśród Tuaregów. 7 lipca 1911 odprawia pierwszą Mszę w nowej pustelni w Asekrem, położonej na wysokości 2700 metrów n.p.m. w górach Hoggaru. 8 stycznia 1913 roku kończy prace leksykalne i od 27 kwietnia do 27 września tego roku przybywa po raz trzeci do Francji w towarzystwie tuareskiego księcia Ouksem’a, którego pragnie zapoznać ze światem chrześcijańskim.

NAGŁA ŚMIERĆ

W 1914 roku rozpoczyna prace nad słownikami, postanawia pozostać na zawsze w Tamanrasset. W grudniu 1914 roku ciężko choruje na szkorbut i gorączkę. W styczniu 1915 roku wybuchają zamieszki na południu trypolitańskim. W czerwcu 1915 roku kończy po jedenastu latach prace nad słownikami. W styczniu 1916 w ramach zamieszek regiony zamieszkałe przez Tuaregów atakowane są przez Senussów, dlatego w wrześniu i październiku Karol buduje fort dla obrony miejscowej ludności. 28 listopada 1916 r. kończy kopiowanie poezji tuareskiej. 1 grudnia zostaje zabity przez Senussów.

BEATYFIKACJA

Watykański Sekretariat Stanu przesłał list do Bouvier Maurice Monsignora, postulatora procesu beatyfikacyjnego, w którym potwierdził datę beatyfikacji Sł. B. Karola. Nastąpiła ona 13 listopada 2005 roku. Beatyfikację miał ogłosić Jan Paweł II 15 maja tego roku, jednak została odłożona z powodu jego śmierci. Równocześnie błogosławionymi zostały ogłoszone dwie włoskie zakonnice. 

* * *
Ojcze oddaję się Tobie.
Uczyń ze mną, co zechcesz.
Dziękuję Ci za wszystko,
cokolwiek ze mną uczynisz.
jestem gotów na wszystko
przyjmuję wszystko.
Niech Twoja wola spełnia się we mnie
i we wszystkich Twoich stworzeniach,
nie pragnę niczego innego, mój Boże.
Składam moją duszę w Twoje ręce.
Oddaję Ci ją, Boże,
z całą miłością mego serca.
Kocham Cię i to jest potrzebą
mojej miłości, żeby się dawać,
oddawać się w Twoje ręce
bez ograniczeń, z nieskończoną
ufnością, bo Ty jesteś moim Ojcem.